به نقل از «مشرق»

تجربه روسیه و اروپا در مواجهه با تحریم/ آیا برجام می‌تواند به بی‌اثرسازی تحریم‌ها کمک کند

تاریخ انتشار: ۱۷ دی ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۷۸۶۸۳۱

در حوزه صادرات نفت، به نظر می‌رسد برجام و تعلیق موقت تحریم‌ها چه به عنوان یک راهبرد و چه به عنوان تاکتیک با روح راهبرد بی‌اثر کردن تحریم‌ها در تناقض است.

به گزارش مشرق، تحریم پدیده‌ای است که بیش از یک دهه اقتصاد ایران را تحت فشار قرار داده و موجب سقوط درآمدهای دولت و رفاه عمومی مردم شده است. واضح‌ترین اثر تحریم بر اقتصاد ایران، کاهش صادرات نفت کشور از ۲.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

۵ به ۱ میلیون بشکه در روز بوده که هزینه سنگینی را بر این کشور نفتی وارد کرده است.

تاکنون نسخه‌های متفاوتی از سوی جریانات سیاسی داخل و خارج در مواجهه با تحریم به دولت ایران پیشنهاد شده است که در مجموع در دو محور خلاصه می‌شود: ۱- مذاکره و توافق با آمریکا برای رفع تحریم ۲- بی‌اثر سازی تحریم با دیپلماسی فعال اقتصادی.

در پرونده «ماجرای تحریم» ابعاد مختلف تحریم‌های آمریکا و راهکارهای مواجهه با آن و ثمرات آنها را مورد بررسی قرار می‌دهیم. در گزارش چهارم از این پرونده، به موضوع امکان‌پذیری پیشبرد همزمان دو راهکار می‌پردازیم.

* آیا برجام می‌تواند به بی‌اثرسازی تحریم‌ها کمک کند

اکنون بیش از یک دهه است که زیرساخت معامله کلان ایران و غرب درباره «دریافت لوازم توسعه در قبال صادرات نفت» از بین رفته و بزرگترین دلیل آن ظهور نفت شیل آمریکا و روند افزایشی تولید آن از سال ۲۰۱۲ بوده است. بدین ترتیب در یک جمله «ایران نقش قبلی خود در زنجیره اقتصاد جهانی را از دست داده است» و اینجاست که ایجاد نقش جدید در زنجیره اقتصاد جهانی ذیل راهکار بی‌اثر کردن تحریم‌ها اهمیت می‌یابد. برجام نیز به عنوان معامله ایران و آمریکا صرفا، حکم یک تنفس مصنوعی را داشت و این مشکل را به طور اساسی حل نکرد.

اما سوال اساسی اینجاست که آیا برجام می‌تواند به عنوان یک «تاکتیک» و نه «راهبرد» ذیل بی‌اثر کردن تحریم‌ها استفاده شود؟ طرح این سوال به زبان ساده این است: آیا می‌توان هم تحریم را برای مدتی تعلیق کرد و هم به صورت موازی آن را بی‌اثر ساخت؟ در موارد متعددی پاسخ به این سوال منفی است.

به طور مثال هم‌اکنون زیرساخت مناسبی برای فروش نفت ایران در شرایط تحریم ایجاد شده که رقم صادرات را به بالای یک میلیون بشکه در روز رسانده است. اگر بر فرض، تحریم مثلا به مدت دو سال (طبق تجربه قبلی برجام) تعلیق شود، طبیعتا در چنین شرایطی که خود تحریم وجود ندارد، دیگر زیرساخت فروش نفت در تحریم بی‌معنا است.

به بیان دیگر نمی‌توان برای مدت دو سال، هم تحریم نبود و هم تحریم را با زیرساخت ایجاد شده دور زد. یعنی وقتی علت (تحریم) وجود ندارد، در نتیجه معلول (زیرساخت فروش نفت در تحریم) نیز وجود نخواهد داشت. در نتیجه به نظر می‌رسد برجام و تعلیق موقت تحریم چه به عنوان یک راهبرد و چه تاکتیک با روح راهبرد بی‌اثر کردن تحریم‌ها در تناقض است.

عقل نیز حکم می‌کند که تا زمانی که اقتصاد ایران به یک ثبات نسبی نرسد، اساسا شرایط انجام یک معامله بین ایران و آمریکا فراهم نمی‌شود، زیرا ایران چیزی جز امنیت خود (به عنوان خط قرمز) برای عرضه به آمریکا ندارد و آمریکا هم دلیلی برای رفع تحریم نخواهد داشت.

اما آیا آمریکا اجازه خواهد داد تا دولت سیزدهم با احیای برجام به عنوان یک تاکتیک، از ظرفیت آن برای راهبرد بی‌اثر کردن تحریم مثلا جذب سرمایه از چین برای توسعه پتروپالایشگاه‌ها و گسترش روابط با شرق استفاده کند؟ قطعا خیر دلیل به بن‌بست رسیدن مذاکرات در دولت سیزدهم هم همین است که آمریکا از تغییر نگاه ایران به برجام آگاه است.

در نتیجه اجرای دو راهکار احیای برجام و بی‌اثر کردن تحریم یا در عمل با یکدیگر تناقض دارند و یا در مواردی مثل جذب سرمایه‌گذاری از چین، آمریکا اجازه چنین مانوری را به ایران نخواهد داد، چون تحریمش بی‌اثر می‌شود.

* تجربه روسیه و اروپا در مواجهه با تحریم

تنش روسیه و اتحادیه اروپا به خوبی بیانگر این موضوع است که در مواجهه با تحریم تنها راهکار موثر، بی‌اثر کردن تحریم‌ها است. همانطور که روسیه پس از اعمال تحریم نفتی به سمت توسعه روابط با شرق (هند و چین) برای جایگزینی مقاصد صادراتی نفت خود حرکت کرد و اروپا نیز پس از تحریم گازی به خرید LNG از کشورهای آفریقایی، بهینه‌سازی، توسعه تجدیدپذیرها و غیره اقدام کرده است.

طبق پیش‌بینی‌ها اقتصاد دو طرف دعوا نیز تا سال ۲۰۲۵ با شرایط تحریمی سازگار شده و در واقع تحریم دو طرف بی‌اثر خواهد شد، هر چند که در این چند سال هزینه‌های کلانی نیز به آنها وارد شده و خواهد شد. اما در ایران سال‌هاست که این خطای راهبردی هزینه سنگینی را بر کشور تحمیل کرده بدون اینکه منجر به نتیجه شود.

منبع: فارس

منبع: مشرق

کلیدواژه: سالگرد شهادت حاج قاسم قیمت ایالات متحده آمریکا برجام روسیه تحریم صادرات نفت تحریم نفتی خودرو قیمت های روز در یک نگاه حوادث سلامت بی اثر کردن تحریم ها مواجهه با تحریم عنوان یک

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mashreghnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مشرق» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۷۸۶۸۳۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

آمریکا خود را به دیوانگی زد و برجام را پاره کرد /واکنش ها به اعتراضات دانشجویی در آمریکا از تریبون نماز جمعه

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، امروز جمعه ۱۴ اردیبهشت ماه نماز جمعه در سراسر کشور برگزار شد. اعتراض دانشجویان جهان در حمایت از فلسطین و برخورد با آنها در آمریکا از جمله موضوعات مهمی بود که ائمه جمعه در پشت تریبون های نماز جمعه به آن پرداختند.

بنابر روایت ایرنا،حجت الاسلام علی خاتمی در خطبه های این هفته نماز جمعه شهر زنجان با بیان اینکه دشمنان ادعای حقوق بشر دارند، گفت: در آمریکا به ۷۰ دانشگاه با نیروی نظامی حمله ور شده‌اند، در صورتی که در مجامع حقوقی، نیروهای نظامی و انتظامی حق ورود به مراکز علمی را ندارد.

خاتمی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به ۱۸ اردیبهشت و امضای برجام، گفت: آمریکا خود را به دیوانگی زد و برجام را پاره کرد، در همین برجام آمده بود که اگر آمریکا به تعهدات خود عمل نکند، ایران مجاز است به تعهداتی که داده عمل نکند و قدم به قدم عقب نشینی کند بنابراین اگر قرار بر این بود که کشور مقابل به تعهدات خود عمل کرد ایران نیز به تعهدات خود عمل کند.

وی با بیان اینکه این اقدام ایران مقابل آمریکا یعنی ایستادگی در برابر طاغوت بود، گفت: در مجلس، وزارت خارجه، سازمان نیروی انرژی هسته‌ای نوشته شده است، اگر آنان متعهد به تعهدات خود نشوند ما یک قدم بیشتر از قول‌هایی که داده‌ایم پیشروی خواهیم کرد.

امام جمعه زنجان در ادامه گفت: ما از اول گفته بودیم که آمریکا و هم‌پیمانانش به عهد خود وفا نمی‌کنند و در طول ۴۰ سال نیز این بدعهدی خود را نشان داده بودند.

در بخشی دیگر با اشاره به روز جهانی صلیب سرخ و هلال‌احمر گفت: ایران در این رابطه با تمام قدرت در سطح منطقه درحال نقش‌آفرینی است.

اعتراض دانشجویان مساله فلسطین و غزه را جهانی کرد

از سوی دیگر، حجت الااسلام والمسلمین سید مهدی قریشی ، امام جمعه ارومیه نیز گفت: دانشجویان و دانشگاهیان با اعتراض مسالمت آمیز در حمایت از مردم فلسطین و غزه هستند و جهانیان شاهد برخوردهای خشن پلیس آمریکا و کشورهای غربی هستند و از این رو چهره واقعی آنها دیده می‌شود.

وی افزود: اگر چنین اتفاقی در ایران می‌افتاد رسانه‌های جهانی چنان موضوع را وحشیانه و بزرگ جلوه می‌دادند که نظام جمهوری اسلامی ایران را زیر سوال ببرند در حالی که امروز به عینه شاهد این برخورد وحشیانه پلیس غربی و آمریکایی با دانشجویان اساتید دانشگاهی هستیم اما رسانه‌های بزرگ سکوت پیشه کرده‌اند.

نماینده ولی فقیه در آذربایجان‌غربی و امام جمعه ارومیه گفت: برخی معلمان و اساتید برخورد نامناسب با شاگردان دارند و برخی اساتید چنان روح دانش آموز و دانشجو را صیقل می‌دهند که وی را پویای جامعه می‌کند.

وی با بیان اینکه برخی معلمان روح دانشجو و دانش آموزان را می‌خشکانند اظهار کرد: متاسفانه برخی معلمان و اساتید در جامعه هستند که با ندانم کاری خویش باعث فشار روحی در میان شاگردان خویش می‌شوند که این خلاف جایگاه معلمی است که جامعه را از پویا بودن باز می‌دارند.

وی ادامه داد: برخی اساتید نیز چنان با پویایی کلام خویش روح دانشجو و دانش آموز را صیقل می‌دهند که وی را فردی باسواد و امیدوار به بار می‌آورند.

امام جمعه ارومیه با اشاره به جایگاه معلمی بیان کرد: معلمی شغل عجیب و غریب با جایگاه والا است تا جایی که خداوند نیز با قسم به قلم خود را معلم می‌نامد.

قریشی با بیان اینکه انسان اشرف مخلوقات است گفت: معلم نیز این اشرف مخلوقات را پرورش و تربیت می‌کند و این نشان از نیاز توجه همگانی به آموزش و پرورش و شغل معلمی است.

وی با اشاره به خصوصیات دینی امام‌جعفرصادق(ع) افزود: این حضرت با ایجاد دانشگاه دینی در دوران زمامداری خویش دروس خصوصی و عمومی تدریس می‌کرد.

اعتراض دانشجویان مساله فلسطین و غزه را جهانی کرد

وی با بیان اینکه امام جعفرصادق(ع) حق بیشتری به گردن ما انسان‌ها دارد چرا که در زمان زمامداری خویش معارف معصومین را توانستند تبلیغ کرده و به گوش عالمیان برسانند.

قریشی با بیان اینکه در زمان این حضرت ۴۰۰ کتاب دینی و علمی نوشته شده است افزود: وی با داشتن چهار هزار شاگرد دینی باعث تبلیغ معارف دینی شد و همین موجب نام گرفتن شیعه با نام شیعه جعفری شد که البته این مذهب مآخذ همه معصومین است اما چون زمان تبلیغ اصلی در زمان ایشان شکل گرفت برای همین به این نام معروف است.

وی با اشاره به شاگردی بزرگان اهل سنت در نزد امام جعفر صادق(ع) گفت: حنبلی، شافعی، مالکی و حنفی از چهار امام مذاهب اهل سنت هستند که به گواه تاریخ همه آنان به صورت مستقیم و غیر مستقیم در نزد امام صادق(ع) بودند و از این رو الگو عالمیان نیز است.

قریشی با تاکید بر لزوم انصاف در زندگی بیان کرد: در همه حال مردم مسلمان باید همدیگر را درک کنند و مثال بارز آن در بازار ‌و تجارت است که فروشنده می‌خواهد با سود بالا و خریدار با قیمت پایین معامله کنند که در صورت وجود انصاف هر یک از آنان سود خواهند کرد.

وی ادامه داد: در خانواده نیز اگر مرد خود را جای همسر ببیند و برعکس آن شکل بگیرد مطمعنا نمود انصاف در زندگی برکت زندگی را بیش از پیش خواهد کرد.

امام جمعه ارومیه اضافه کرد: داخل خانواده نیز همه اعضا خانواده در پی خوشحال کردن هم باشند و در صورت تداوم آن مسلما درک متقابل و انصاف در میان خانواده‌ها رشد می‌کند.

ظلم ستیزی علیه صهیونیست ها جهانی شده است

همچنین، آیت الله عبدالکریم عابدینی در خطبه های این هفته نماز جمعه قزوین اظهار کرد: رهبر معظم انقلاب چند سال پیش ۲ نامه جداگانه برای جوانان اروپایی و آمریکایی نوشتند و این نامه ها به نظر آنها رسید و امروز همان جوان ها یا دانشجو هستند و یا استاد دانشگاه، و همان ها پای کار مرگ بر اسراییل و مرگ بر آمریکا ایستاده اند.

وی ادامه داد: خوشبختانه در کشور ما دانشگاه هایی از جمله دانشگاه بین المللی امام (ره) در استان ما اعلام کرده اند که دانشگاه هایی که دانشجویانشان را اخراج کرده اند، ما پذیرای آنها هستیم و با آغوش باز از آنها استقبال می کنیم . همه ملت ما قیام کنندگان علیه ظلم به آمریکا و استکبار را فرزندان خود می دانند و همواره آنها را مورد حمایت خود قرار می دهند.

عابدینی با اشاره به خروج آمریکا از برجام که خیلی هم باعث خوشحالی ما شد، افزود: از آن زمانی که آمریکا از برجام خارج شد، حرکت گام به گام تعهدات هسته ای را کنار بگذاریم، شروع شد، چرا ما باید خودمان را نسبت به برخی از جمله آمریکایی ها متعهد بدانیم؟ آنها باید بروند پی کارشان، از آنها جز زحمت، گرفتاری و خلف وعده چیزی ندیده ایم، ما خودمان باید برای مصالح و امنیت، علم و فناوری در کشورمان فکر و چاره اندیشی کنیم و آزادانه بهترین تصمیات را بگیریم که الان در چنین شرایطی الحمدالله نیز قرار داریم.

نماینده ولی فقیه در استان به موضوع آب و چالش های این حوزه در استان اشاره کرد و گفت: در این زمینه همه مسوولان با کمک کشاورزان و حتی مردم باید پای کار بیایند، کشاورزان ضمن آنکه باید از مساله آبیاری غرقابی دوری کنند و مردم نیز با صرفه جویی، از آب بهینه استفاده کنند.

وی ادامه داد: مسوولان استان نیز بایستی توجه داشته باشند که اگر میزان آب کفاف نیازها را نمی دهد، کشاورزان را به سمت کشت محصولات کم آب بر هدایت کنند، اما مساله مهم آن است که همه ما در حوزه آب مسوول هستیم و باید در این زمینه چاره اندیشی کنیم.

امام جمعه قزوین به اشاره به گرامیداشت روز صلیب سرخ و بیماری های خاص و صعب العلاج، اظهار کرد: از خیران درخواست داریم تا ورود جدی به حوزه بیماری های خاص و صعب العلاج داشته باشند، هر چند دولت نیز اقداماتی قابل توجهی در این بخش داشته است.

عابدینی در ادامه به روز اسناد ملی و میراث مکتوب اشاره کرد و گفت: اگر پیشینیان ما از میراث مکتوب امانتداری نمی کردند امروز دست ما از بسیاری مباحث از جمله حدیث و روایات خالی بود، به مردم نیز توصیه می کنیم تا در صورتی که کتاب و یا دست نوشته ای از گذشته دارند به رسم امانت آن را برای حفظ و نگهداری صحیح به مسوولان ذیربط اهدا کنند.

نماینده ولی فقیه در استان و امام جمعه قزوین روز بزرگداشت شیخ صدوق و شیخ کلینی را نیز گرامیداشت.

مبارزه با سوداگران اقتصادی نیازمند نقشه روشن است

در این میان، خطیب جمعه خمین گفت: مبارزه با سوداگران و برهم زنندگان امنیت اقتصادی نیازمند ترسیم نقشه روشن و نقطه زن است.

سید قاسم میرصادقی در خطبه های نماز جمعه خمین، افزود: جنگ اقتصادی بخشی از جنگ ترکیبی علیه نظام اسلامی است و پیروزی در این میدان نیازمند عملیاتی ماننده وعده صادق است.

وی ادامه داد: مشکلات اقتصادی ریشه در مفاسد اقتصادی ، احتکار و سو تدبیر در مصارف توسط برخی اقشار جامعه دارد.

امام جمعه خمین اظهار کرد: افزایش قیمت ها موجب انبار کردن برخی کالاها توسط اصناف مختلف و ایجاد سختی برای مردم می شود.

حجت الاسلام میرصادقی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به گذشت هفت ماه از جنگ در غزه گفت: در این مدت ۱۰۰ هزار مردم بی گناه تحت فشار حملات جنایتکارانه رژیم صهیونیستی هستند.

وی ، جنایت در غزه را جنایت علیه بشریت عنوان کرد و افزود: اتفاقات شگرفی در مسیر دست یابی غزه به پیروزی رخ داده است.

خطیب جمعه خمین توضیح داد: استکبار جهانی که با همه هیمنه به میدان جنگ غزه آمد امروز معتقد است که رژیم صهیونیستی باید جنگ را تمام کند و از این منطقه خارج شود.

میرصادقی اضافه کرد: سران نظامی و امنیتی رژیم صهیونیستی در حال استعفا هستند چراکه استراتژی آنها شکست خورده است.

وی افزود: دور از انتظار نیست که دیوان بین المللی دادگستری، نتانیاهو و دیگر سران رژیم صهیونیستی را به اتهام جنایت علیه بشریت مجازات کند.

امام جمعه خمین گفت: جنگ در غزه فقط هزاران آواره را برای صهیونیست ها برجا گذاشت.

میرصادقی با اشاره به به شکل گیری بیداری جهانی در دانشگاه های غرب و آمریکا، افزود: این امر مهم نتیجه دوراندیشی و تدبیر مقام معظم رهبری در نوشتن نامه برای جوانان اروپایی و آمریکایی در سال های گذشته است.

وی با تسلیت سالروز شهادت امام صادق(ع) افزود: از اقدامات مهم این امام بزرگوار، تدوین و مهندسی نقشه اجتماعی شیعه و ترویج فرهنگ شیعه است.

۲۷۲۱۸

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1902382